Ngành Hán Nôm là một lĩnh vực nghiên cứu về chữ Hán và chữ Nôm, những hệ thống chữ viết truyền thống của Việt Nam. Hán Nôm được xem là một kho tàng văn hóa, lịch sử và ngôn ngữ của dân tộc Việt Nam.
Qua việc nghiên cứu, giải mã và khai thác các tư liệu Hán Nôm, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về bản sắc văn hóa của dân tộc, đồng thời giúp bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam.
1. Thông tin chung về ngành
Ngành Hán Nôm là một lĩnh vực nghiên cứu về văn hóa, lịch sử và ngôn ngữ của dân tộc Việt Nam qua các tài liệu viết bằng chữ Hán và Nôm. Ngành này đòi hỏi người học phải có kiến thức về văn hóa, lịch sử và ngôn ngữ cổ truyền của Việt Nam, đặc biệt là khả năng đọc, hiểu và giải thích các tài liệu cổ đại bằng chữ Hán và Nôm.
Với sự phát triển của ngành Hán Nôm, cộng đồng nghiên cứu Hán Nôm đang đóng góp rất nhiều cho việc tìm hiểu và khai thác các tài liệu cổ của Việt Nam, giúp đưa văn hóa Việt Nam được khẳng định trên trường quốc tế.
Ngành Hán Nôm có mã ngành là 7220104.
2. Các trường có ngành Hán Nôm
Danh sách các trường tuyển sinh ngành Hán Nôm cập nhật mới nhất năm 2023 như sau:
- Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế
- Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội
3. Các khối xét tuyển ngành Hán Nôm
Các tổ hợp xét tuyển có thể được nhiều trường sử dụng để xét tuyển ngành Hán Nôm cập nhật mới nhất năm 2023 như sau:
- Tổ hợp A01: Toán, Vật lý, Tiếng Anh
- Tổ hợp C00: Văn, Lịch sử, Địa lí
- Tổ hợp C19: Văn, Lịch sử, Giáo dục công dân
- Tổ hợp D01: Văn, Toán, tiếng Anh
- Tổ hợp D04: Văn, Toán, tiếng Trung
- Tổ hợp D14: Văn, Lịch sử, Tiếng Anh
- Tổ hợp D78: Văn, Khoa học xã hội, Tiếng Anh
- Tổ hợp D83: Văn, Khoa học xã hội, Tiếng Trung
4. Chương trình đào tạo ngành Hán Nôm
Dưới đây là chương trình đào tạo ngành Hán Nôm của Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn – ĐHQG Hà Nội.
| STT | Môn học | Tín chỉ |
| I | KHỐI KIẾN THỨC CHUNG | 16 |
| 1 | Triết học Mác – Lê nin | 3 |
| 2 | Kinh tế chính trị Mác – Lê nin | 2 |
| 3 | Chủ nghĩa xã hội khoa học | 2 |
| 4 | Tư tưởng Hồ Chí Minh | 2 |
| 5 | Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam | 2 |
| 6 | Tiếng Trung B1 | 5 |
| 7 | Giáo dục thể chất | 4 |
| 8 | Giáo dục quốc phòng – an ninh | 8 |
| II | KHỐI KIẾN THỨC THEO LĨNH VỰC | 29 |
| a | Các học phần bắt buộc | 23 |
| 9 | Các phương pháp nghiên cứu khoa học | 3 |
| 10 | Nhà nước và pháp luật đại cương | 2 |
| 11 | Lịch sử văn minh thế giới | 3 |
| 12 | Cơ sở văn hoá Việt Nam | 3 |
| 13 | Xã hội học đại cương | 3 |
| 14 | Tâm lí học đại cương | 3 |
| 15 | Logic học đại cương | 3 |
| 16 | Tin học ứng dụng | 3 |
| 17 | Kĩ năng bổ trợ | 3 |
| b | Các học phần tự chọn | 6/18 |
| 18 | Kinh tế học đại cương | 2 |
| 19 | Môi trường và phát triển | 2 |
| 20 | Thống kê cho khoa học xã hội | 2 |
| 21 | Thực hành văn bản tiếng Việt | 2 |
| 22 | Nhập môn năng lực thông tin | 2 |
| 23 | Viết học thuật | 2 |
| 24 | Tư duy sáng tạo và thiết kế ý tưởng | 2 |
| 25 | Hội nhập quốc tế và phát triển | 2 |
| 26 | Hệ thống chính trị Việt Nam | 2 |
| III | KHỐI KIẾN THỨC THEO KHỐI NGÀNH | 27 |
| a | Các học phần bắt buộc | 23 |
| 28 | Ngoại ngữ Khoa học Xã hội và Nhân văn 1: Tiếng Trung 1 | 4 |
| 29 | Ngoại ngữ Khoa học Xã hội và Nhân văn 2: Tiếng Trung 2 | 5 |
| 30 | Khởi nghiệp | 3 |
| 31 | Hán Nôm cơ sở | 3 |
| 32 | Độc bản Hán văn | 3 |
| b | Các học phần tự chọn | 9/39 |
| 33 | Dẫn luận ngôn ngữ học | 3 |
| 34 | Lịch sử Việt Nam đại cương | 3 |
| 35 | Nghệ thuật học đại cương | 3 |
| 36 | Báo chí truyền thông đại cương | 3 |
| 37 | Mỹ học đại cương | 3 |
| 38 | Nhân học đại cương | 3 |
| 39 | Phong cách học tiếng Việt | 3 |
| 40 | Văn học Việt Nam đại cương | 3 |
| 41 | Tiếp cận liên ngành trong nghiên cứu văn học Việt Nam: lý thuyết và ứng dụng | 3 |
| 42 | Folklore và văn hoá dân tộc | 3 |
| 43 | Lịch sử phương Đông | 3 |
| 44 | Văn hóa, văn minh phương Đông | 3 |
| 45 | Viết sáng tạo | 3 |
| IV | KHỐI KIẾN THỨC THEO NHÓM NGÀNH | 15 |
| a | Các học phần bắt buộc | 9 |
| 46 | Văn tự học Hán Nôm | 3 |
| 47 | Tin học Hán Nôm | 2 |
| 48 | Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo | 4 |
| b | Các học phần tự chọn (chọn 1/2 định hướng sau): | 6 |
| Định hướng kiến thức chuyên sâu của ngành | 6/12 | |
| 49 | Giới thiệu và phân tích kho sách Hán Nôm | 3 |
| 50 | Giáo dục và khoa cử Việt Nam | 3 |
| 51 | Tổng quan về sử tịch Hán văn | 3 |
| 52 | Giới thiệu các tài liệu tra cứu Hán Nôm | 3 |
| Định hướng kiến thức liên ngành | 6/15 | |
| 53 | Văn học Việt Nam thế kỷ 10 – 17 | 3 |
| 54 | Văn học Việt Nam thế kỷ 18 – 19 | 3 |
| 55 | Điển phạm trong văn học Việt Nam | 3 |
| 56 | Văn học Trung Quốc cổ đại | 3 |
| 57 | Sử liệu học và các nguồn sử liệu lịch sử Việt Nam | 3 |
| V | KHỐI KIẾN THỨC NGÀNH | 53 |
| a | Các học phần bắt buộc | 34 |
| 58 | Văn bản học Hán Nôm | 2 |
| 59 | Ngữ pháp văn ngôn | 2 |
| 60 | Tứ thư 1 (Luận ngữ – Mạnh Tử) | 4 |
| 61 | Tứ thư 2 (Đại học – Trung dung) | 3 |
| 62 | Ngũ kinh 1 (Thi – Thư) | 4 |
| 63 | Ngũ kinh 2 (Lễ – Dịch) | 4 |
| 64 | Ngũ kinh 3 (Xuân thu – Tả truyện) | 2 |
| 65 | Hán văn Việt Nam thế kỷ X – XIV | 3 |
| 66 | Hán văn Việt Nam thế kỷ XV – XVIII | 3 |
| 67 | Hán văn Việt Nam thế kỷ XIX – XX | 3 |
| 68 | Văn bản chữ Nôm | 4 |
| b | Các học phần tự chọn | 9/18 |
| 69 | Từ chương học Hán Nôm | 3 |
| 70 | Đường thi – Cổ văn | 3 |
| 71 | Tản văn triết học Tống – Minh | 3 |
| 72 | Thực hành văn bản Hán Nôm | 3 |
| 73 | Chư tử | 3 |
| 74 | Tinh tuyển Hán văn Phật giáo | 3 |
| c | Thực tập và khóa luận tốt nghiệp/ các HP thay thế khóa luận tốt nghiệp | 10 |
| 75 | Thực tập | |
| 76 | Niên luận 2 76 5 77 3 78 2 | 2 |
| 77 | Khóa luận tốt nghiệp | 5 |
| Học phần thay thế khóa luận tốt nghiệp: | ||
| 78 | Phân tích văn bản Hán văn | 3 |
| 79 | Phân tích văn bản chữ Nôm | 2 |
5. Việc làm ngành Hán Nôm sau khi ra trường
Ngành Hán Nôm là một ngành học nghiên cứu về văn hóa và ngôn ngữ Việt Nam, tập trung vào việc tìm hiểu và phân tích các tài liệu lịch sử, văn bản, di chỉ và các tác phẩm văn học trong Hán Nôm, phục vụ cho việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc.
Các cơ hội việc làm trong ngành Hán Nôm bao gồm làm việc tại các tổ chức chuyên về nghiên cứu Hán Nôm, các trường đại học và viện nghiên cứu, việc giảng dạy Hán Nôm tại các trường đại học và cấp trên, cũng như làm việc tại các tổ chức bảo tồn di sản văn hóa và lịch sử của Việt Nam.
Ngoài ra, các cơ hội nghề nghiệp cũng có thể bao gồm việc biên tập và xuất bản các tác phẩm liên quan đến Hán Nôm, như sách, báo, tạp chí và các trang web.
